21 Ocak 1939’da, Antonio Machado, tüm anılarını ardında bırakıp Barcelona’dan ayrıldı. İspanyol İç Savaşı’nı kaybeden taraftaydı ve kaçmazsa büyük ihtimalle sağ kalamayacaktı. Ancak, yola çıktığında 63 yaşındaydı ve ölüm onu 1 ay sonra, 22 Şubat 1939’da Fransa sınırındaki Collioure’de yakaladı. Cebinden çıkan defterinde iki satırlık bir şiir yazılıydı. Yaşadığı kara günlerinde, çocukluğuna duyduğu özlemi anlatıyordu. “Estos días azules y este sol de la infancia”. “Bu kederli günler ve çocukluğun o sıcacık güneşi”. Yaşlı annesi de yanıbaşındaydı. Oğlunun acısına 3 gün dayanabildiği ve 25 Şubat’ta onun da öldüğü söylenir.
Umudunu yitirme, geçip gitmesini bekle gelgitin
-kıyıda duran bir gemi misâli- çekilirken altüst etmesin seni.
Sabreden derviş bilir, sonunda geleceğini zaferin;
çünkü hayat uzun bir serüvendir, sanat ise eğlencesi.
Ömür dediğin bir günden ibaretse
deniz, gemine belki değmiyorsa bile,
terketmeden sen limanını, her dem bekle,
sanat uzun bir yol, zira, gerisini dert etme.
Antonio Machado. “Consejos”. Campos de Castilla
O uzun yolu yürüdü Machado. Sonu, kendi topraklarında bitmeyen bir hayatı noktaladığında, artık tanınmış bir şairdi. Ardından gelen Franco dönemi, birçok isim gibi, onu da unutturmaya çalıştı. Ancak, biz bugün Machado’yu anmadan İspanyol Edebiyatı’nı anlatamayız. Tıpkı, Machado’yu okumadan, İspanya’nın o günlerini anlayamayacağımız gibi. Tarih belki, kazananların elinden yazılıyor; ama, sadece hatırlanmayı gerçekten hak edenler zihinlere kazınıyor ve diğerleri unutulup gidiyor. Bu da tesellimiz olsun…
Sabe esperar, aguarda que la marea fluya
—así en la costa un barco— sin que al partir te inquiete.
Todo el que aguarda sabe que la victoria es suya;
porque la vida es larga y el arte es un juguete.
Y si la vida es corta
y no llega la mar a tu galera,
aguarda sin partir y siempre espera,
que el arte es largo y, además, no importa.
Antonio Machado. “Consejos”. Campos de Castilla, Ediciones Catedra, 2006.
Yorumlar
Yorum Gönderme